FDI là gì? Phân loại vốn FDI và lợi ích cho Doanh nghiệp FDI

VỐN FDI ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP TỪ NƯỚC NGOÀI (FOREIGN DIRECT INVESTMENT)

  • FDI (tiếng Anh: Foreign Direct Investment) là đầu tư trực tiếp nước ngoài. Đây là hình thức đầu tư dài hạn của cá nhân hay công ty nước này vào nước khác bằng cách thiết lập cơ sở sản xuất, kinh doanh. 

Cá nhân hay công ty nước ngoài đó sẽ nắm quyền quản lý cơ sở sản xuất kinh doanh này.

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) đưa ra định nghĩa về FDI như sau:

FDI xảy ra khi một nhà đầu tư từ một nước (nước chủ đầu tư) có được một tài sản ở một nước khác (nước thu hút đầu tư) cùng với quyền quản lý tài sản đó. 

Phương diện quản lý là thứ để phân biệt FDI với các công cụ tài chính khác. Trong phần lớn trường hợp, cả nhà đầu tư lẫn tài sản mà người đó quản lý ở nước ngoài là các cơ sở kinh doanh. Trong những trường hợp đó, nhà đầu tư thường hay được gọi là “công ty mẹ” và các tài sản được gọi là “công ty con” hay “chi nhánh công ty”.

Xem thêm: 

Tòa nhà văn phòng gần phố Wall ở TPHCM

TÌNH HÌNH VỐN FDI TẠI VIỆT NAM TÍNH ĐẾN 20/11/2020 TỪ BỘ KẾ HOẠCH VÀ ĐẦU TƯ

Tình hình vốn FDI Việt Nam 2020
Tình hình Vốn FDI Việt Nam tính đến tháng 11/2020

LỢI ÍCH CHO DOANH NGHIỆP FDI

Bổ sung cho nguồn vốn trong nước

Khi một nền kinh tế muốn tăng trưởng nhanh hơn, nó cần nhiều vốn hơn nữa. Nếu vốn trong nước không đủ, nền kinh tế cần vốn từ nước ngoài, trong đó có vốn FDI.

Tiếp thu công nghệ và bí quyết quản lý cấp cao

FDI sẽ giúp một nước có cơ hội tiếp thu công nghệ và bí quyết quản lý kinh doanh được  tích lũy và phát triển qua nhiều năm và bằng những khoản chi phí lớn. Tuy nhiên, khả năng tiếp cận còn phụ thuộc rất nhiều vào năng lực tiếp thu của đất nước.

Tham gia mạng lưới sản xuất toàn cầu

Tất cả các xí nghiệp trong nước có quan hệ làm ăn với công ty vay vốn FDI sẽ cùng tham gia quá trình phân công lao động khu vực. Chính vì vậy, nước thu hút đầu tư sẽ có cơ hội tham gia mạng lưới sản xuất toàn cầu thuận lợi cho đẩy mạnh xuất khẩu.

Tăng số lượng việc làm và đào tạo nhân công

Công ty có vốn đầu tư nước ngoài sẽ thuê mướn nhiều lao động địa phương, qua đó, cải thiện tích cực nền kinh tế của địa phương. Trong quá trình thuê mướn đó, đào tạo các kỹ năng chuyên môn tiến bộ và tiến bộ sẽ gia tăng tay nghề địa phương. Điều này tạo ra một đội ngũ lao động có kỹ năng cho nước thu hút FDI. 

Nguồn thu ngân sách lớn (thuế)

Thuế do các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nộp là nguồn thu ngân sách quan trọng. Chẳng hạn, ở Hải Dương riêng thu thuế từ công ty lắp ráp ô tô Ford chiếm 50% số thu nội địa trên địa bàn tỉnh năm 2006.

Xem thêm:

CÁC HÌNH THỨC VỐN FDI

Phân loại theo bản chất đầu tư FDI

  • Đầu tư phương tiện hoạt động: c

    ông ty mẹ đầu tư mua sắm và thiết lập các phương tiện kinh doanh mới ở nước nhận đầu tư. Hình thức này làm tăng khối lượng đầu tư vào.

  • Mua lại và sáp nhập: h

    ai hay nhiều doanh nghiệp có vốn FDI đang hoạt động sáp nhập vào nhau hoặc một doanh nghiệp này (có thể đang hoạt động ở nước nhận đầu tư hay ở nước ngoài) mua lại một doanh nghiệp có vốn FDI ở nước nhận đầu tư. Hình thức này không nhất thiết dẫn tới tăng khối lượng đầu tư vào.

Phân loại theo tính chất dòng vốn FDI

  • Vốn chứng khoán

    : 

    Nhà đầu tư nước ngoài có thể mua cổ phần hoặc trái phiếu doanh nghiệp do một công ty trong nước phát hành ở một mức đủ lớn để có quyền tham gia vào các quyết định quản lý của công ty.

  • Vốn tái đầu tư

    : 

    Doanh nghiệp có vốn FDI có thể dùng lợi nhuận thu được từ hoạt động kinh doanh trong quá khứ để đầu tư thêm.

  • Vốn vay nội bộ hay giao dịch nợ nội bộ

    : 

    Giữa các chi nhánh hay công ty con trong cùng một công ty đa quốc gia có thể cho nhau vay để đầu tư hay mua cổ phiếu, trái phiếu doanh nghiệp của nhau.

Phân loại theo động cơ của nhà đầu tư FDI

  • Vốn tìm kiếm tài nguyên

    : 

    Nguồn vốn loại này nhằm mục đích khai thác các tài sản sẵn có thương hiệu ở nước tiếp nhận (như các điểm du lịch nổi tiếng). Nó cũng nhằm khai thác các tài sản trí tuệ của nước tiếp nhận. Ngoài ra, hình thức vốn này còn nhằm tranh giành các nguồn tài nguyên chiến lược để khỏi lọt vào tay đối thủ cạnh tranh.

  • Vốn tìm kiếm hiệu quả

    : 

    Đây là nguồn vốn nhằm tận dụng giá nguyên liệu rẻ, giá nhân công rẻ, giá các yếu tố sản xuất như điện nước, chi phí thông tin liên lạc, giao thông vận tải, mặt bằng sản xuất kinh doanh rẻ, thuế suất ưu đãi,điều kiện pháp lý v.v…

  • Vốn tìm kiếm thị trường

    : 

    Đây là hình thức đầu tư nhằm mở rộng thị trường hoặc giữ thị trường khỏi bị đối thủ cạnh tranh giành mất. Ngoài ra, hình thức đầu tư này còn nhằm tận dụng các hiệp định hợp tác kinh tế giữa nước tiếp nhận với các nước và khu vực khác, lấy nước tiếp nhận làm bàn đạp để thâm nhập vào các thị trường khu vực và toàn cầu.

Xem thêm: Vốn cố định là gì?

Các hình thức huy động vốn đầu tư nước ngoài khác

  • Đầu tư gián tiếp nước ngoài

  • Vay ngân hàng nước ngoài

  • Viện trợ phát triển chính thức

  • Xếp hạng các nước theo lượng FDI thu hút được

NHÂN TỐ VÀ ĐỘNG LỰC THÚC ĐẨY ĐẦU TƯ VỐN FDI

Chênh lệch về năng suất cận biên của vốn giữa các nước

Một nước thừa vốn thường có năng suất cận biên thấp hơn. Còn một nước thiếu vốn thường có năng suất cận biên cao hơn. Tình trạng này sẽ dẫn đến sự di chuyển dòng vốn từ nơi dư thừa sang nơi khan hiếm nhằm tối đa hóa lợi nhuận. Vì chi phí sản xuất của các nước thừa vốn thường cao hơn các nước thiếu vốn. 

Chu kỳ sản phẩm đã chuẩn hóa

Chu kỳ sống của các sản phẩm bao gồm 3 giai đoạn chủ yếu là: giai đoan sản phẩm mới; giai đoạn sản phẩm chín muồi; giai đoạn sản phẩm chuẩn hóa. 

Khi nhu cầu thị trường của sản phẩm mới trên thị trường trong nước bão hòa, nhu cầu xuất khẩu lại xuất hiện (giai đoạn sản phẩm chuẩn hóa). Hiện tượng này diễn ra theo chu kỳ và do đó dẫn đến sự hình thành FDI.

Lợi thế cạnh tranh của các công ty đa quốc gia

Khi chọn địa điểm đầu tư, những công ty đa quốc gia sẽ chọn nơi nào có các điều kiện về lao động, đất đai,chính trị cho phép họ phát huy các lợi thế đặc thù.

  • Xem thêm: Lợi thế thương mại – Goodwill là gì?

Xâm nhập thị trường và giảm xung đột thương mại

Đầu tư trực tiếp ra nước ngoài là một biện pháp để tránh xung đột thương mại song phương. Ví dụ, Nhật Bản hay bị Mỹ và các nước Tây Âu phàn nàn do Nhật Bản có thặng dư thương mại còn các nước kia bị thâm hụt thương mại trong quan hệ song phương. Đối phó, Nhật Bản đã tăng cường đầu tư trực tiếp vào các thị trường đó. Họ sản xuất và bán ô tô, máy tính ngay tại Mỹ và châu Âu, để giảm xuất khẩu các sản phẩm này từ Nhật Bản sang. Họ còn đầu tư trực tiếp vào các nước thứ ba, và từ đó xuất khẩu sang thị trường Bắc Mỹ và châu Âu.

  • Xem thêm: Thâm nhập thị trường –

    Market Penetration là gì?

Tận dụng chuyên gia và công nghệ

Nhật Bản là nước tích cực đầu tư trực tiếp vào Mỹ để khai thác đội ngũ chuyên gia ở Mỹ. Ví dụ, các công ty ô tô của Nhật Bản đã mở các bộ phận thiết kế xe ở Mỹ để sử dụng các chuyên gia người Mỹ. Các công ty máy tính của Nhật Bản cũng vậy. Hay việc TCL (Trung Quốc) trong sáp nhập với Thompson (Pháp) thành TCL-Thompson Electronics, việc National Offshore Oil Corporation (Trung Quốc) trong ngành khai thác dầu lửa mua lại Unocal (Mỹ) cũng với chiến lược như vậy.

Khai thác nguồn tài nguyên thiên nhiên

Để có nguồn nguyên liệu thô, nhiều công ty đa quốc gia tìm cách đầu tư vào những nước có nguồn tài nguyên phong phú. Làn sóng đầu tư trực tiếp ra nước ngoài lớn đầu tiên của Nhật Bản vào thập niên 1950 là vì mục đích này. FDI của Trung Quốc hiện nay cũng có mục đích tương tự.

Xem thêm: Trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp – CSR là gì?

——–

Nguồn: Wikipedia và Bộ Kế hoạch và Đầu tư

Saigon Office cho thuê văn phòng tòa nhà TPHCM