Phenol là gì? Tính chất, điều chế & ứng dụng của Phenol

Phenol được xem là một loại hóa chất độc hại, bị cấm dùng trong thực phẩm, nhưng đối với các ngành khác nó lại có những vai trò rất quan trọng. Cùng VietChem tìm hiểu xem phenol là gì? Nó gây độc hại như thế nào? Nó được sử dụng để làm gì? qua bài viết dưới đây.

Sơ lược về Phenol

1. Phenol là gì?

Phenol là một hợp chất hữu cơ thơm với công thức phân tử là C6H5OH. Mỗi phân tử gồm có một nhóm Phenyl (-C6H5) liên kết với một nhóm hydroxyl (-OH). Nó là một loại hóa chất độc hại, hơi có tính axit nên cấm sử dụng trong thực phẩm và cần hết sức lưu ý khi dùng vì có thể gây ra bỏng nặng.

Phenol là gì

Phenol là gì

2. Nguồn gốc

  • Năm 1834 Phenol được phát hiện khi được chiết xuất từ nhựa than đá

  • Tiếp đó Phenol được Sir Joseph Lister sử dụng trong làm chất khử trùng

  • Từ năm 1939 đến những ngày cuối cùng cuộc thế chiến thứ hai, Phenol được Đức quốc xã sử dụng như một phương tiện giết người.

  • Ngày nay, Phenol được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

3. Phân loại Phenol

Chia thành 2 loại chính:

  • Loại monophenol: đây là loại gồm những phenol mà phân tử có chứa một nhóm –OH. Vd: phenol, o-crezol, p-crezol,…

  • Loại poliphenol: là những phenol mà phân tử chứa nhiều nhóm OH

??? Axit Picric là gì? Điều chế và ứng dụng của Axit Picric

Tính chất của Phenol

1. Tính chất vật lý của phenol

  • Là một chất rắn, nó ở dạng tinh thể không màu, có mùi đặc trưng và dễ bay hơi

  • Khi để lâu ngoài không khí, phenol chuyển sang hồng do bị oxy hóa một phần và bị chảy rữa do hấp thụ hơi nước,

  • Nó ít tan trong nước lạnh, tan nhiều trong nước nóng và trong một số hợp chất hữu cơ. Chúng tan vô hạn khi ở nhiệt độ trên khoảng 66 oC.

2. Tính chất hóa học của phenol

Phenol có tính axit nhưng yếu (Ka = 10-10) yếu hơn cả axit cacbonic, do vậy không thể làm quỳ tím đổi màu.

2.1. Tính chất của nhóm –OH

  • Tác dụng với kim loại kiềm:

C6H5OH + Na → C6H5ONa + 1/2H2

  • Phản ứng với bazo mạnh tạo ra muối phenolate

C6H5OH + NaOH → C6H5ONa + H2O

2.2. Tính chất của nhân thơm (Phản ứng thế vào vòng benzen)

  • Thay thế Brom: khi cho phenol tác dụng với dung dịch brom tạo ra 2,4,6 – Tribromphenol có kết tủa trắng

  • Thay thế Nitro: cho phenol và HNO3 đặc tác dụng với nhau cùng H2SO4 đặc nóng làm chất xúc tác tạo ra 2,4,6 – trinitrophenol (Axit picric):

C6H5OH + 3HNO3 → C6H2(NO2)3OH + 3H2O

2.3. Phản ứng tạo nhựa phenolfomandehit

Cho phenol tác dụng với HCHO trong môi trường axit tạo ra sản phẩm là nhựa phenolfomandehit

nC6H5OH +  nHCHO → nH2O + (HOC6H2CH2)n

Điều chế Phenol

Phenol được chiết xuất lần đầu tiên từ nhựa than đá nhưng ngày nay do nhu cầu tăng, phenol được sản xuất với quy mô lớn (khoảng 7 tỷ kg/năm) với nguồn nguyên liệu chủ yếu có nguồn gốc từ dầu mỏ. Nguồn phenol chủ yếu được lấy từ sản phẩm chưng cất than đá. Ngoài ra, cũng có thể sử dụng benzen để điều chế.

C6H6 + Br2 → C6H5Br +  HBr (xúc tác bột Fe)

C6H5Br + 2NaOH(đặc) → C6H5ONa + NaBr + H2O (nhiệt độ và áp suất cao)

C6H5ONa + CO2 + H2O → C6H5OH + NaHCO3

Ứng dụng của Phenol

  • Trong công nghiệp dẻo: nó là nguyên liệu quan trọng để điều chế nhựa phenol formaldehyde.

  • Đối với công nghiệp tơ hóa học: có thể tổng hợp ra tơ polyamide từ phenol.

  • Trong nông dược: là nguyên liệu để điều chế các chất diệt cỏ dại hay kích thích tố thực vật

    2,4 – D.

  • Dùng trong điều chế một số phẩm nhuộm và thuốc nổ (axit picric)

  • Ngoài ra, do khả năng diệt khuẩn nên phenol còn được dùng để trực tiếp làm chất sát trùng, tẩy uế hay điều chế các chất diệt nấm mốc.

Ứng dụng của Phenol trong điều chế thuốc nổ

Ứng dụng của Phenol trong điều chế thuốc nổ

♻️♻️♻️ Acetone là gì? Những điều cần biết về Acetone

Phenol ảnh hưởng thế nào đến con người và môi trường?

Phenol và các dẫn xuất của phenol là chất độc hại không chỉ gây nguy hiểm đến sức khỏe con người mà còn ảnh hưởng đến mọi sinh vật sống.

1. Đối với môi trường

  • Nó được xếp vào loại chất gây ô nhiễm, có khả năng tích lũy trong cơ thể sinh vật và có thể gây nhiễm độc cấp tính hoặc mãn tính cho con người

2. Đối với sức khỏe con người

  • Nó có thể gây nhiều tổn thương cho các cơ quan và hệ thống khác nhau đặc biệt là tác động lên hệ thần kinh, hệ thống tin mạch và máu.

  • Chỉ từ 2-5 gram có thể gây nguy hiềm và trên 10gram sẽ gây chết.

  • Nếu ngộ độc nhẹ: gây rối loạn tiêu hóa như nôn mửa, buồn nôn, ỉa chảy; Làm rối loạn thần kinh và toàn thân như mệt mỏi, chóng mặt,… tiếp xúc với dung dịch đặc có thể tại chỗ gây hoại tử hoặc hoại thư.

  • Trong trường hợp ngộ độc nặng Phenol: có các biểu hiện rối loạn tiêu hóa, giãy giụa, co giật, hôn mê, rối loạn tuần hoàn, hô hấp, gây sốc thậm chí tử vong,…

Biện pháp sơ cứu khi tiếp xúc phải Phenol

  • Đối với mắt: Cần kiểm tra và loại bỏ kính sát tròng nếu có. Khi Phenol tiếp xúc với mắt cần rửa mắt ngay nhiều lần với nước, ít nhất trong 15 phút, sau đó đến gặp bác sĩ chuyên khoa.

  • Khi tiếp xúc với da: Rửa sạch với xà phòng và nước. Thay bỏ quần áo nhiễm bẩn và tẩy sạch trước khi muốn sử dụng lại. Trong trường hợp xuất hiện kích ứng cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa.

  • Nếu hít vào: khi thấy nạn nhân thở khó khăn cần cung cấp oxy cho nạn nhân, đưa nạn nhân đến phòng thoáng mát. Nếu hô hấp của nạn nhân không được cải thiện cần gọi cấp cứu ngay.

  • Nuốt phải: tránh để nạn nhân nôn mửa trừ khi có sự can thiện của y tế, không được sử dụng miệng để hô hấp nạn nhân. Nếu nuốt phải lượng lớn cần gọi ngay cho câp cứu. Nới lỏn quần áo, cổ áo cùng thắt lưng hay cà vạt,…

Khi Phenol tiếp xúc với da cần rửa sạch ngay với nước và xà phòng

Khi da tiếp xúc với phenol cần rửa sạch ngay với nước và xà phòng

 

Lưu ý sử dụng Phenol an toàn

Phenol là chất độc hại nên cần lưu ý trong quá trình sử dụng:

  • Sử dụng đồ bảo hộ theo quy định an toàn khi tiếp xúc với hóa chất phenol, không để phenol tiếp xúc trực tiếp với cơ thể

  • Không nuốt, hít ngửi phenol

  • Nếu hóa chất dính vào da, mắt,… thì phải rửa ngay với sạch và đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra

Giải bài tập Phenol

Mua Phenol chất lượng, giá tốt ở đâu?

Nếu bạn đang muốn tìm hiểu và mua phenol thì hóa chất VietChem sẽ là một trong những lựa chọn đáng tin cậy cho để tham khảo:

  • Sản phẩm luôn được kiểm tra, giám sát chặt chẽ, đảm bảo chất lượng với giá thành tốt nhất trên thị trường

  • Hàng hóa có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, đầy đủ các giấy tờ, chứng từ,…

  • Có đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp với chuyên môn cao, luôn sẵn sàng hỗ trợ quý khách

  • Thủ tục thanh toán đơn giản, tiết kiệm thời gian cho quý khách,…

Để tìm hiểu thêm về sản phẩm hay cách thức đặt hàng, quý khách xin vui lòng truy cập website: http://hoachat.com.vn/ hoặc liên hệ hotline để được tư vấn, hướng dẫn và báo giá tốt nhất.

Có lẽ đến đây quý bạn đọc đã hiểu thêm về Phenol là gì, nó có tác hại cũng như công dụng như thế nào. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có thêm thông tin để sử dụng các sản phẩm Phenol một cách an toàn, hiệu quả.

⏯️⏯️⏯️ Natri Bisunfit NaHSO3 Công Nghiệp | Sodium Bisulfite

Tìm kiếm liên quan:

– Phenol là axit hay bazo

– Công thức etanol và phenol

– Este của phenol