Phương trình đường tròn: Lý thuyết, công thức, cách giải các dạng bài tập

Phương trình đường tròn là một phần kiến thức của chương trình hình học lớp 10. Nhìn chung, phần kiến thức này khá đơn giản, dễ hiểu, do vậy, bạn cần để tâm 1 chút là có thể nắm vững. Bài viết này, Boxthuthuat sẽ chia sẻ với các bạn phần lý thuyết, các công thức và cách giải các dạng bài tập về phương trình đường tròn một cách đầy đủ, ngắn gọn, chi tiết và dễ hiểu.

Phương trình đường tròn

Phương trình đường tròn tâm I(a; b), bán kính R là:

(x – a)2 – (y – b)2 = R2

Nếu a2 + b2 – c  > 0 thì phương trình x2 + y2 – 2ax – 2by + c = 0 là phương trình của đường tròn tâm I(a;b), bán kính:

bai tap ve phuong trinh duong tron

Nếu a2 + b2 – c  = 0 thì chỉ có 1 điểm M(x; y) thoả mãn phương trình x2 + y2 – 2ax – 2by + c = 0

Nếu a2 + b2 – c  < 0 thì không có điểm M(x; y) nào thoả mãn phương trình x2 + y2 – 2ax – 2by + c = 0

Phương trình tiếp tuyến của đường tròn

Cho điểm Mo(xo; yo) nằm trên đường tròn (C) tâm I(a; b). Gọi ∆ là tiếp tuyến với (C) tại Mo có phương trình:

phuong trinh tiep tuyen cua duong tron

Các dạng bài tập và phương pháp giải

Dạng 1: Nhận dạng một phương trình bậc 2 là phương trình đường tròn. Tìm tâm và bán kính của đường tròn.

pt duong tron

Dạng 2: Lập phương trình đường tròn

Cách 1:

  • Tìm tọa độ tâm

    I

    (a; b) của đường tròn (C)

  • Tìm bán kính R của (C)
  • Viết phương trình (C) theo dạng:

    (x – a)2 + (y – b)2 = R2 (1)

Chú ý:

  • (C) đi qua

    A, B ⇔ IA2 = IB2 = R2

    .

  • (C) đi qua A và tiếp xúc với đường thẳng ∆ tại

    A ⇔ IA = d(I, ∆)

    .

  • (C) tiếp xúc với hai đường thẳng ∆1 và ∆2

⇔ d(I, ∆1) = d(I, ∆2) = R

Cách 2:

  • Gọi phương trình đường tròn (C) là

    x2 + y2 – 2ax – 2by + c = 0

    (2)

  • Từ điều kiện của đề bài đưa đến hệ phương trình với ba ẩn số là:

    a, b, c

  • Giải hệ phương trình tìm

    a, b, c

    để thay vào (2), ta được phương trình đường tròn (C)

Dạng 3: Lập phương trình tiếp tuyến của đường tròn.

Loại 1: Lập phương trình tiếp tuyến tại điểm Mo­(xo;yo) thuộc đường tròn (C)

  • Tìm tọa độ tâm

    I

    (a,b) của đường tròn (C)

  • Phương trình tiếp tuyến với (C) tại Mo­(xo;yo) có dạng:

phuong trinh tiep tuyen cua duong tron

Loại 2: Lập phương trình tiếp tuyến của ∆ với (C) khi chưa biết tiếp điểm: dùng điều kiện tiếp xúc với đường tròn (C) tâm I, bán kính R ⇔ d (I, ∆) = R

Trên đây là những kiến thức cơ bản của phương trình đường tròn. Nếu bạn có thắc mắc gì về các kiến thức này, hãy comment bên dưới bài viết này nhé!