Chủ nghĩa Marx–Lenin – Wikipedia tiếng Việt

Chủ nghĩa Marx–Lenin hay chủ nghĩa Marx–Engels–Lenin là thuật ngữ chính trị để chỉ triết lí do Karl Marx và Friedrich Engels sáng lập và được Vladimir Ilyich Lenin phát triển kế thừa, được coi là ý thức hệ chính thức của Liên Xô từ giữa thập niên 1920. Thuật ngữ chính trị này được Iosif Vissarionovich Stalin định tức là “triết lí do Karl Marx và Friedrich Engels sáng lập và được Vladimir Ilyich Lenin phát triển trong mối quan hệ đấu tranh giai cấp giữa thời đại Chủ nghĩa đế quốc và những cuộc cách mệnh của giai cấp vô sản“.[1]

Theo quan niệm của những đảng cùng sản, Chủ nghĩa Marx–Lenin là toàn cầu quan, hệ tư tưởng chính trị của giai cấp người lao động. Đảng Xã hội chủ nghĩa Thống nhất Đức khái niệm chủ nghĩa Marx–Engels–Lenin: “Được gây dựng nên bởi Marx và Engels và tiếp tục được phát triển bởi Lenin, đó ko chỉ là toàn cầu quan khoa học của giai cấp người lao động, mà nó còn liên tục được làm phong phú bởi phong trào cùng sản quốc tế, trên cơ sở vật chất kinh nghiệm xây dựng và thực tiễn của những cuộc đấu tranh phóng thích cách mệnh xã hội chủ nghĩa và cùng sản chủ nghĩa.”[2]

Trong Giáo trình Những nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin của Bộ Giáo dục và Huấn luyện Việt Nam khái niệm: “Chủ nghĩa Mác-Lênin là hệ thống quan niệm và triết lí” khoa học của C.Mác, Ph.Ăngghen và sự phát triển của V.I.Lênin; là sự kế thừa và phát triển những trị giá của lịch sử tư tưởng nhân loại, trên cơ sở vật chất thực tiễn của thời đại; là khoa học về sự nghiệp phóng thích giai cấp vô sản, phóng thích nhân dân lao động và phóng thích con người; là toàn cầu quan và phương pháp luận phổ biến của nhận thức khoa học và thực tiễn cách mệnh.”[3]

Chủ nghĩa Marx–Lenin là cụm từ thường để chỉ cho lý thuyết chính trị kết hợp mang tính chọn lựa những lý thuyết của Marx, Engels và lý thuyết của Lenin, chứ ko phải nghiên cứu riêng rẽ hay sự tổng hợp kết hợp tất cả những lý thuyết của ba ông, và thường hay được một số nhà nghiên cứu cho là do Stalin đặt ra. Thuật ngữ chủ nghĩa Marx–Lenin đã được sử dụng bởi những đảng cùng sản chịu tác động của Đảng Cùng sản Liên Xô.[cần dẫn nguồn]

Chủ nghĩa Marx–Lenin là nhánh chính của chủ nghĩa cùng sản, ngoài ra còn mang những nhánh khác như dân chủ xã hội, chủ nghĩa Mao, chủ nghĩa cùng sản vô chính phủ, chủ nghĩa Trotsky, v.v. Tuy mang khác nhau về giải pháp để đi lên chủ nghĩa cùng sản (trừ những người dân chủ xã hội), nhưng mục tiêu chung thì ko mang gì khác nhau.[cần dẫn nguồn]

Chủ nghĩa cùng sản được thiết kế xây dựng bởi những nhà sáng lập chủ nghĩa cùng sản Marx, Engels, đưa tới sự xây dựng Đệ Nhất Quốc tế. Từ những cơ sở vật chất về khoa học tự nhiên và khoa học xã hội, Marx và Engels sáng lập ra chủ nghĩa duy vật lịch sử dân tộc và triết lí thặng dư giá trị, từ đó chỉ ra thiên chức lịch sử vẻ vang của giai cấp người lao động. Năm 1938, trong tác phẩm Lịch sử ngắn gọn của Đảng Cùng sản Liên Xô ( Bolsheviks ), Stalin đưa ra khái niệm Chủ nghĩa Marx-Lenin bằng cách tích hợp chủ nghĩa Marx và chủ nghĩa Lenin đồng thời giản lược hóa chúng để tuyên truyền thoáng rộng ra sức chúng và phổ cập ra toàn quốc tế [ 4 ] .Trong khoa học tự nhiên mang :
Trong khoa học xã hội mang :
Sau sự ly khai của những người vô chính phủ, quốc tế thứ nhất tan vỡ. Đệ Nhị Quốc tế xây dựng, nhưng sau đó bị chi phối bởi phần đông là những người xét lại. Lenin bổ trợ những kim chỉ nan của Marx, và tăng trưởng lên trở thành chủ nghĩa Marx – Lenin, đưa tới sự xây dựng của những Đảng Cùng sản và Đệ Tam Quốc tế. Những người phản đối Stalin xây dựng Đệ Tứ Quốc tế. Phong trào của những người theo Đệ Tam Quốc tế sau cũng bị phân nhánh. Một số theo Trung Quốc thường lấy tên đảng là Đảng Cùng sản ( Marxism-Leninism ) khẳng định kiên cố đi theo chủ nghĩa Marx – Lenin trong lúc thực ra theo chủ nghĩa Mao .
Nhiều Đảng Cùng sản trước đây ko ít bị tác động tác động những tư tưởng của Stalin hay Mao. Hiện nay nhiều đảng đã sửa đổi Cương lĩnh, chịu tác động tác động của Marx – Lenin khác nhau. Nhiều đảng chủ trương kinh tế thị trường trong trật tự tiến độ quá độ tiến lên thiết kế xây dựng chủ nghĩa xã hội .Nhà sử học Marx – Lenin tiên tiến Eric Hobsbawm, đã trình diễn quan niệm trong toàn cảnh diễn ra lúc cuộc khủng hoảng cục bộ kinh tế tài chính 2007 – 08, kéo theo những khủng hoảng cục bộ nhà băng nhà nước, khủng hoảng kinh tế, khủng hoảng cục bộ tiền tệ và khủng hoảng cục bộ nợ công ở châu Âu. Ông khái quát quan niệm những người Marxist với mạng lưới hệ thống tư bản chủ nghĩa, về vai trò lịch sử vẻ vang của Chủ nghĩa Marx – Lenin :

“…Ko mang giải pháp nào là vĩnh cửu. Chủ nghĩa tư bản cũng thế, nó mang sống dai tới đâu, mang hiển hiện trong đầu óc người ta như một dòng gì ko thể thay đổi tới mức nào, rồi nó cũng sẽ biến mất, sớm hay muộn mà thôi… Về vật chất thì với rất nhiều người, toàn cầu ngày nay đã được cải thiện. Nhưng về ý thức, chính trị và đạo đức thì người ta ko tiến kịp, hiện tại có nhẽ còn đang thụt lùi. Vậy đâu là những trị giá của cuộc sống? Vì sao chúng ta sống trên đời? Sống để làm gì?… Trong 30, 40 năm sắp đây, người ta đã khước từ một cách hệ thống việc giám định chủ nghĩa tư bản theo ý thức duy lý. Một hệ thống bóc lột và phá hủy môi trường, cưa chính dòng cành cây mà mình đang ngồi? Và hiện giờ cành cây gãy răng rắc khắp nơi. Có nhẽ nhân loại rồi sẽ hối vì ko nghe theo Rosa Luxemburg: hoặc chủ nghĩa xã hội, hoặc trở về thời mông muội. Karl Marx chưa bao giờ lập luận chống lại những nhà tư bản tham lam. Ông đấy chỉ chống lại một hệ thống thế tất đẻ ra lòng tham. Trong chế độ tư bản, người nào cũng buộc phải chạy theo lợi thế cho bản thân, ko làm thế là chết. Những người như Marx và Schumpeter biết rõ rằng chủ nghĩa tư bản là một thứ ko đứng yên, nó phát triển và tiến với ý thức cách mệnh về phía trước, nhưng nó cũng thế tất sụp đổ và luôn gắn liền với những khủng hoảng quy mô khác nhau và mang thể hết sức khốc liệt.”[5]

Sự sụp đổ của Liên Xô và Đông Âu ( do kinh tế tài chính gặp nhiều khó khăn vất vả, trong lúc nhà nước ko mang tín hiệu tự triệt tiêu như ý tưởng thông minh của Marx ), dẫn tới sự suy yếu của trào lưu cùng sản trên toàn quốc tế. Nhiều nước phải đồng ý kinh tế thị trường ( Lenin cho thi hành trong thời kỳ NEP như thể một trật tự tiến độ quá độ ). Chủ nghĩa tư bản, và chủ nghĩa cá thể và chủ nghĩa dân tộc bản địa trở thành những động lực đáng kể cho tăng trưởng kinh tế tài chính. Tuy nhiên những nền kinh tế tài chính tư bản chủ nghĩa vẫn xảy ra khủng hoảng cục bộ ko theo một chu kỳ luân hồi nào, sự chênh lệch gia tài giữa những thành phần xã hội ngày càng to, chủ nghĩa tiêu sử dụng thông dụng, chủ nghĩa dân tộc bản địa đưa tới những xung đột quốc tế … làm cho nhiều người vẫn còn tin vào lý tưởng cùng sản. Hiện nay đang thông dụng nhiều tư tưởng, chủ thuyết chống chủ nghĩa cùng sản [ 6 ] .
Chủ nghĩa Marx – Lenin gồm mang 3 phần hầu hết :

Kinh tế chính trị[sửa|sửa mã nguồn]

  • Tranh chấp giữa nền sản xuất tập trung xã hội hoá cao độ với trình độ cao và quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa dẫn tới cuộc đấu tranh chính trị giữa giai cấp vô sản và tư sản để xác định hình thức sở hữu tư liệu sản xuất thích hợp với trình độ sản xuất. Thực tế hiện nay những nước mang nền kinh tế tư bản chủ nghĩa đã mang sự điều chỉnh, phát triển kinh tế gắn với an sinh xã hội. Sự điều chỉnh này đã làm cho chủ nghĩa tư bản thích ứng, tồn tại, và phát triển nhưng những nhà kinh tế và những chính trị gia cánh tả cho rằng điều đó ko làm thay đổi thực chất bóc lột của giai cấp tư sản. Sự điều chỉnh đó làm cho phong trào đấu tranh của giai cấp vô sản ở những nước tư bản phát triển ko còn mạnh mẽ như trước.
  • Phương thức sản xuất Xã hội chủ nghĩa thay thế phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa. Những thay đổi ở những nước dựa trên nền tảng chủ nghĩa Marx–Lenin, nhất là ở mặt chấp nhận nhiều thành phần kinh tế và đảng viên Đảng cùng sản làm kinh tế tư nhân, đã thể hiện sự chấp nhận nền kinh tế tư bản chủ nghĩa trong thời kỳ quá độ. Điều này cho thấy mong muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội trong thời kì ngắn là quá vội vã vội vã, mà cần tôn trọng quy luật khách quan mà chủ nghĩa duy vật lịch sử đã chỉ ra.

Chủ nghĩa xã hội khoa học[sửa|sửa mã nguồn]

  • Chủ nghĩa xã hội thay thế chủ nghĩa tư bản thông qua cách mệnh vô sản là một thế tất chủ quan.
  • Cách mệnh vô sản nổ ra với nguyên nhân là do tranh chấp trong lòng chế độ xã hội tư bản.
  • Giai cấp người lao động mang sứ mệnh lịch sử là xóa bỏ phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa thay vào đó phương thức sản xuất xã hội chủ nghĩa.

Marx xác lập đây là triết lí ” mở “, sẽ mang những chi tiết cụ thể nhỏ ko còn tương thích trong tương lai cần kiểm soát và điều chỉnh, bổ trợ và tăng trưởng .

Những quan niệm của V. I. Lenin[sửa|sửa mã nguồn]

  • Xác định điều kiện đã thay đổi: Chủ nghĩa tư bản từ tự do khó khăn tiến tới giai đoạn tột cùng của nó là chủ nghĩa đế quốc.
  • Xác định thời cơ ra đời của Đảng cùng sản. Khẳng định cách mệnh nổ ra ko chỉ trong lòng xã hội tư bản phát triển cao mà còn tại những nước mang nền kinh tế lạc hậu nhưng những điều kiện của cuộc cách mệnh vô sản đã chín muồi.
  • Cụ thể hóa những mối quan hệ giữa chính trị – kinh tế sau thời khắc cách mệnh tháng 10 (năm 1917) thắng lợi và tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội hiện thực tế Liên bang Xô Viết.

Trước lúc Hồ Chí Minh từ quốc tế trở về Việt Nam năm 1941, chủ nghĩa Cùng sản đã được một số trí thức của Việt Nam thời đó như Phan Văn Hùm, Tạ Thu Thâu… biết tới do truyền thông cánh tả của Pháp lúc đó hoạt động mạnh và thường đưa ra những bài tuyên truyền cho chủ nghĩa Cùng sản. Những trí thức Việt Nam thời đó cũng lập ra 3 đảng cùng sản: An Nam Cùng sản Đảng, Đông Dương Cùng sản Đảng và Đông Dương Cùng sản Liên đoàn. Sau đó Hồ Chí Minh nhận chỉ thị của Đông Phương Bộ (là một phòng ban của Đệ Tam Quốc tế trên toàn cầu này) triệu tập cả ba đảng cùng sản ra Hồng Kông (Anh, sau thuộc Trung Quốc) họp vào ngày 3 tháng 2 năm 1930 để thành lập một Đảng Cùng sản thống nhất.

Hồ Chí Minh là người đã truyền bá chủ nghĩa Cùng sản vào Nước Ta một cách mang mạng lưới hệ thống. Sau lúc đọc tài liệu Sơ thảo Luận cương về yếu tố dân tộc bản địa và thuộc địa lần thứ nhất của Lenin, ông đã viết tác phẩm Đường Cách mệnh tiềm tàng nhiều nội dung của chủ nghĩa Marx – Lenin. Tới nay, chủ nghĩa Marx – Lenin và tư tưởng Hồ Chí Minh được Đảng Cùng sản Việt Nam lấy làm là cơ sở vật chất lý luận của mình được coi là vũ khí lý luận của giai cấp người lao động .Trước lúc chủ nghĩa Marx – Lenin Open ở Nước Ta, những trào lưu phóng thích dân tộc bản địa : trào lưu Cần Vương, khởi nghĩa của Phan Đình Phùng, của Hoàng Hoa Thám, những cuộc hoạt động của Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Nguyễn Thái Học … đều thất bại ; nhưng kể từ lúc Hồ Chí Minh đem chủ nghĩa Marx – Lenin vào Nước Ta, trào lưu đấu tranh giành độc lập của Nước Ta mang sự tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ .Trước nhất, sau sắp 100 năm bị đô hộ bởi đế quốc thực dân Pháp và đế quốc Nhật Bản, năm 1945 dưới sự chỉ huy của Hồ Chí Minh và Đảng Cùng sản, Nước Ta đã giành được cơ quan chính phủ từ tay Nhà Nguyễn và công bố xây dựng nước Nước Ta độc lập mới vào ngày 2 tháng 9 năm 1945. Tiếp theo là thắng lợi quân sự chiến lược bằng vũ lực vũ trang và đấm đá bạo lực ở Điện Biên Phủ năm 1954 trước thực dân Pháp sau lúc Pháp trở lại Đông Dương năm 1946 .Sau đó, Hoa Kỳ đã hậu thuẫn cơ quan chính phủ Quốc gia Nước Ta, cơ quan chính phủ bản xứ được xây dựng theo Hiệp ước Elysée giữa Tổng thống Pháp Vincent Auriol và Cựu hoàng Bảo Đại ( sau đổi tên thành Nước Ta Cùng hòa ) ở miền Nam Nước Ta nhằm mục đích khước từ thi hành Tổng tuyển cử thống nhất Nước Ta, sau đó Hoa Kỳ đã trực tiếp đổ quân vào Nước Ta để tham chiến. nhà nước Hoa Kỳ công bố hành vi của họ để ngăn ngừa làn sóng cùng sản lan xuống những vương quốc Khu vực Đông Nam Á. ( Xem thuyết Domino ). Cuộc đấu lê dài hơn 20 năm, kết cuộc là quân viễn chinh Mỹ đã phải rút khỏi Nước Ta sau lúc Hiệp nghị Hòa bình Paris được ký vào tháng 1 năm 1973 và chính phủ nước nhà Nước Ta Cùng hòa sụp đổ sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, hai miền Nước Ta tái thống nhất dưới sự chỉ huy của Đảng cùng sản Việt Nam .Chủ nghĩa Marx – Lenin được xem là mục tiêu trong mọi hành vi của Đảng Cùng sản Việt Nam và nhà nước Nước Ta để đưa Việt Nam tiến lên chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa Marx – Lenin được nghiên cứu và khảo sát và được coi là môn học chính trong mạng lưới hệ thống giáo dục ĐH ở Nước Ta .Tuy nhiên, từ năm 1986, Việt Nam tiến hành công cuộc thay đổi, cho vận dụng nhiều nguyên tắc kinh tế thị trường vào Nước Ta, đồng thời mang quan hệ ngày càng sâu rộng với nhiều nước khác. Nhiều người nhận định và giám định, ngày này, chỉ còn mạng lưới hệ thống chính trị Nước Ta là tuân theo nguyên tắc của chủ nghĩa Lenin, còn đời sống kinh tế tài chính và xã hội thì ngày càng bị tác động tác động bởi chủ nghĩa tư bản phương Tây .
Chủ nghĩa Marx – Lenin vẫn luôn bị nhiều học giả phương Tây phê phán vì theo quan niệm của họ quy mô xã hội chủ tức là một xã hội độc tài và ngoạn mục. Dưới tác động tác động của những cuộc đấu tranh của quần chúng. # và tác động tác động của những đảng cánh tả, những nước phương Tây mang nền kinh tế tài chính tư bản chủ nghĩa đã được kiểm soát và điều chỉnh một cách tương thích để trở nên văn minh và tốt đẹp hơn. Tuy nhiên những quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa với việc tích góp tư bản dựa trên thặng dư giá trị do người lao động làm ra, những nước to can thiệp vào nước khác để giành tác động tác động địa chính trị và những cuộc khủng hoảng kinh tế trong thực tiễn vẫn đang diễn ra .Những nhà nước Xã hội chủ nghĩa lấy của chủ nghĩa Marx – Lenin làm cơ sở vật chất lý luận, tuy nhiên do nhiều nguyên do, lý luận này và những thực tiễn ở tại một số ít nước bị biến tướng thành những dạng ý thức hệ và thực thi triển khai và vận dụng rất cực đoan ( như chủ nghĩa Stalin hay chủ nghĩa Mao hoặc Thuyết Chủ thể ” Juche ” và Chính sách Quân đội thứ nhất ” Shogun ” của Bắc Hàn ). Vào năm 2007, Hoa Kỳ đã khánh thành ” Đài Tưởng vọng Nạn nhân của Chủ nghĩa Cùng sản “. Hội đồng Âu châu vào đầu năm 2006 đã biểu quyết Quyết nghị 1481 nhằm mục đích phán quyết chính sách cùng sản là ” chính sách diệt chủng “, tuy nhiên Quyết nghị đã ko giành đủ 2/3 số phiếu thiết yếu ( chỉ mang 99/317 phiếu thuận ) nên Nghị viện đã ko hề trải qua những khuyến nghị đơn cử so với những nước thành viên. [ 7 ]Tại Nga và Đông Âu, những nhà nước Xã hội chủ nghĩa đã sụp đổ vào thập niên 1990. Nhà nước Liên Xô, thành tựu của Cách mệnh Tháng Mười Nga, một hình tượng thật thành công xuất sắc của chủ nghĩa Marx – Lenin trên quê nhà của Lenin chỉ sống sót được 74 năm. Dù vậy, những thành tựu và trị giá tốt đẹp vốn mang thời Xô-viết vẫn ko phai nhạt trong tâm lý nhiều người Nga. Đảng Cùng sản Liên bang Nga hiện vẫn giành được nhiều sự ủng hộ của nhân dân và là chính đảng to thứ 2 nước Nga, chỉ xếp sau Đảng Nước Nga thống nhất hiện đang cầm quyền. Tháng 7 năm 2004, Bộ Giáo dục Nga cho xuất bản lại bộ giáo trình tóm tắt lịch sử dân tộc Đảng Cùng sản Liên Xô. Cuối năm 2005, tác dụng một cuộc tìm hiểu dư luận của hai cơ quan độc lập nổi tiếng ở Nga cho thấy : 66 % người Nga thời nay cảm thấy nuối tiếc cho sự sụp đổ của Liên Xô ; 76 % số người cho rằng Liên Xô mang rất nhiều điểm đáng để tự hào. [ 8 ]

Trong lúc đó, những người ủng hộ chủ nghĩa Marx–Lenin lên án chủ nghĩa tư bản bóc lột và gây sự bất công thu nhập, lối sống tư nhân ích kỉ hay thi hành chủ nghĩa thực dân (trong quá khứ) và “chủ nghĩa thực dân mới”. Họ chống lại chế độ phong kiến, chế độ quân chủ và chủ nghĩa tư bản. Họ chỉ trích sự khó khăn hỗn loạn của nền kinh tế tư bản chủ nghĩa thế tất sẽ dẫn tới khủng hoảng kinh tế theo chu kỳ, điều mà Marx đã thấy trước từ những năm 1850 và tới nay vẫn đúng. Sau cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2010, ngay cả những học giả mạnh mẽ ủng hộ lý thuyết “tự tổ chức hiệu quả” của chủ nghĩa tư bản cũng đã buộc phải xem xét lại lý thuyết của mình. Alan Greenspan (Giám đốc Cục dữ trữ Liên Bang Mỹ – FED) đã phát biểu trước Quốc hội Hoa Kỳ vào ngày 23 tháng 10 năm 2008 rằng: “Những lý luận trí óc (về sự thích ứng của chủ nghĩa tư bản) đã hoàn toàn sụp đổ. Tôi đã sai trái trong giả thiết cho rằng lợi ích của những tổ chức, đặc thù là những nhà băng và những người khác, sẽ xúc tiến họ mang khả năng tốt nhất trong việc bảo vệ tài sản của mình và cổ đông… tôi đã bị sốc”[9]

Những người phê phán chủ nghĩa Marx–Lenin trước hết là những người ủng hộ chủ nghĩa tư bản và chế độ tư hữu tư liệu sản xuất, họ phản đối chế độ công hữu tư liệu sản xuất; những người ủng hộ chế độ “dân chủ tự do” (hay dân chủ tư sản theo lý luận những người theo chủ nghĩa Marx- Lenin) phủ nhận chính quyền chuyên chính vô sản một đảng; và những người ủng hộ tôn giáo chống lại lý thuyết duy vật, vô thần. Những người theo chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa phát xít chống chủ nghĩa Marx–Lenin vì họ cho chủ nghĩa này muốn xây dựng chủ nghĩa đại đồng. Những người vô chính phủ cũng chống lại lý thuyết nhà nước chuyên chính vô sản. Trong lúc đó một số người theo chủ nghĩa xét lại phủ nhận chuyên chính vô sản, cách mệnh nhưng cũng chịu tác động của Marx chống chủ nghĩa tư bản.[cần dẫn nguồn]

Về cơ bản những sự dị đồng thường là do những quan niệm khác nhau về vai trò nhà nước, mô phỏng nhà nước, sở hữu, quan hệ sản xuất, vấn đề giai cấp, dân tộc, hay văn hóa, tôn giáo, đạo đức, cải tạo hay duy trì hiện tại xã hội, cách thức cải tạo xã hội…[cần dẫn nguồn]

  • Chủ nghĩa xã hội khoa học, Nhà xuất bản chính trị quốc gia.
  • Triết học Mác Lenin, Nhà xuất bản chính trị quốc gia.
  • Kính tế chính trị Mác Lenin, Nhà xuất bản chính trị quốc gia.

Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]

Source: https://bloghong.com
Category: Là Gì