Mất trắng trăm nghìn USD tiền số vì tin vào ‘coin top’

Đăng Thanh (Đắk Nông) bỏ ra hơn 100.000 USD sắm tiền số Terra (LUNA), nhưng tài sản của anh hiện chỉ còn vài trăm USD sau một đêm.

“Tôi sắm LUNA từ giữa tháng 4 với giá 80 USD mỗi đồng và kỳ vọng token này tiếp tục tăng giá. Đây là tiền số thuộc diện ‘coin top’ lúc nằm trong số 20 đồng mạnh nhất tính theo trị giá vốn hóa, với lộ trình phát triển hợp lý nên tôi tin tưởng và quyết định chi khoản tiền to”, anh Thanh, người tham gia thị trường tiền số ba năm, cho biết.

Tiền số LUNA sụt giảm về trị giá sau thời kì ngắn.

Giá token này từng tăng lên sắp 97 USD vào cuối tháng 4, trước lúc về mức 86 USD mỗi đồng vào ngày 6/5. Nhờ đó, anh lãi vài nghìn USD chỉ trong nửa tháng.

Thế nhưng, ngày 9/5, giá LUNA “rơi thẳng đứng” từ 77 USD về 5 USD và tới 12/5 chỉ còn vỏn vẹn 0,1 USD/đồng.

“Do ko đặt stoploss, tôi sắp như mất trắng số tiền đang với chỉ sau một đêm. Giờ đây, lúc nhìn tài khoản còn vài chục USD, tôi chỉ biết xóa ứng dụng và cố quên nó đi”, anh Thanh nói. Stoploss là tính năng cho phép người chơi tiền số hoặc chứng khoán đặt trước giá bán để cắt lỗ. Lúc về mức giá này, token sẽ tự động được bán.

Trước lúc mất hơn 100.000 USD, anh Thanh tin mình ko bị lỗ quá nhiều kể cả lúc thị trường “sập” vì LUNA nằm trong danh sách “coin top”, ít biến động so với những đồng khác. Nhưng giờ đây, anh thừa nhận mình đã nhầm.

Trong lúc đó, Lê Diệp (Thanh Hóa) cũng mất 20.000 USD. Ngày 11/5, cho rằng token này đã chạm “đáy” lúc sụt xuống 18 USD mỗi đồng, cô đầu tư toàn bộ số tiền tiết kiệm với kỳ vọng kiếm lời. Thế nhưng, LUNA tiếp tục giảm về một USD khiến cho tài khoản của Diệp chỉ còn vài chục USD trong vài giờ đồng hồ.

Trên những hội nhóm mạng xã hội, chủ đề LUNA xuất hiện với tần suất tăng mạnh kể từ ngày 9/5. Một số cho biết họ mất trắng tài sản vì tin vào LUNA. Số tiền thiệt hại được liệt kê từ hàng chục tới hàng trăm nghìn USD, thậm chí với người mất sắp một triệu USD.

“Khác những những vụ coin ‘rác’ trước đây, việc người chơi trắng tay lúc đầu tư vào những token đầu bảng như LUNA là điều thực sự bất thần. Nhiều người tới giờ vẫn ko nghĩ mình mất tiền nhanh tới vậy bởi ‘coin top’ là những token hàng đầu với sự ổn định cao và biến động giá ko to”, anh Bằng, quản trị viên một nhóm Facebook về tiền số với hơn 150.000 thành viên và với 5 năm tham gia thị trường tiền số, nhận xét.

Với kinh nghiệm của mình, anh giám định LUNA là đồng tiền số đáng tin cậy, lực lượng xếp sau hùng hậu, được nhiều quỹ đầu tư, vốn hóa lúc đạt đỉnh lên tới hơn 30 tỷ USD. Ngoài ra, dự án cũng kiểm soát TerraUSD, một stablecoin (đồng tiền ổn định) neo giá ở mức tương đương một USD, tương tự Tether (USDT) và Binance USD (BUSD).

“Việc LUNA mất sắp hết trị giá sau một đêm thể hiện sự bất ổn trên thị trường tiền điện tử. Bất kỳ token nào cũng với thể sụp đổ, kể cả lúc chúng nằm trong nhóm đứng đầu, lộ trình tốt hay được đầu tư nhiều”, anh Bằng nói.

Phan Hoàng, chuyên gia về blockchain và tiền số, cũng cho rằng sự sụp đổ của LUNA cho thấy thị trường tiền số mỏng manh ra sao. Anh khuyến cáo người chơi nên với chiến lược cụ thể lúc tham gia và chuẩn bị tâm lý nếu mất tài sản. “Tiền số nào cũng với thể về 0 trị giá trong thời kì ngắn. Người chơi cần đặt stoploss để hạn chế việc thua lỗ, đồng thời sẵn sàng cho tình huống toàn bộ tài sản của mình bị mất trắng”, anh nói.

Vì sao LUNA lao dốc?

Terra là một blockchain được tạo bởi Terraform từ năm 2018 với hai nhà sáng lập là Do Kwon và Daniel Shim. Mạng Terra sử dụng cơ chế đồng thuận DPoS, cho phép hợp đồng thông minh tạo ra nhiều loại stablecoin khác nhau. Nổi tiếng nhất trong đó là UST – stablecoin to thứ năm theo trị giá vốn hóa thị trường tính tới trước ngày 9/5.

LUNA là token quản trị dự án của Terra, đóng vai trò quan yếu đối với UST và những stablecoin thuộc mạng này. Về nguyên tắc, UST là vật liệu tạo ra LUNA và trái lại, LUNA cũng cần thiết để đúc UST.

Tương quan giữa nguồn cung LUNA/UST sẽ duy trì tỷ giá UST luôn xấp xỉ với giá USD. Lúc giá UST thấp, người chơi sẽ sắm và đổi thành LUNA để kiếm lời. Trái lại, lúc giá UST cao, người chơi với thể đổi số LUNA tương đương một USD thành một UST để ăn chênh lệch. Ở chiều trái lại, LUNA với mối liên hệ mật thiết với UST. Token này với tổng cung một tỷ coin. Nếu mạng lưới vượt quá một tỷ LUNA, Terra sẽ đốt LUNA cho tới lúc nguồn cung trở lại mức thăng bằng.

Thế nhưng, thuật toán thăng bằng nói trên đã biến động mạnh kể từ đầu tháng 5, lúc xuất hiện tình trạng de-peg đối với UST. De-peg là thuật ngữ nói về việc một token ko còn giữ được tỷ giá đã thiết lập nhất thiết trước đó trên một loại tiền tệ.

Cụ thể, lúc UST bị de-peg, người chơi vẫn chuyển đổi UST về LUNA theo đúng thuật toán thăng bằng stablecoin để cắt giảm nguồn cung. Nhưng lúc này, lượng chuyển UST tăng đột biến kéo theo đồng LUNA bị hạ giá mạnh. Kết quả là UST ko còn duy trì mức một USD, còn LUNA cũng bị sập giá.

Theo những chuyên gia, cách duy nhất để lực lượng Terra cứu vãn tình thế là chấp nhận hy sinh một trong hai token. Ngày 11/5, trên Twitter, CEO Do Kwon cho biết đã chọn giữ lại UST. Ông đề ra hàng loạt giải pháp gom UST và làm giảm nguồn cung trên thị trường. Một cách là tăng tốc đốt và đúc LUNA/UST lên 1,2 tỷ token/ngày để đổi lấy lượng UST thu vào.

Cuối cùng, số lượng LUNA xuất hiện trên thị trường đã vượt tổng cung một tỷ token ban sơ, khiến cho giá của nó rơi thẳng đứng. Từ mức trên 80 USD mỗi đồng đầu tháng 5, hiện nó chỉ còn 0,05 USD và tiếp tục giảm mạnh.

Trong lúc đó, nỗ lực cứu vãn UST cũng chưa thực sự hiệu quả. Stablecoin này với lúc hạ xuống 0,3 USD, trước lúc phục hồi lên 0,6 USD, nhưng chưa thể về mức một USD.

Bảo Lâm