Mô hình Holdings – Hướng mở cho doanh nghiệp Việt | bởi Ngô Hà An | Brands Vietnam

N

Ngô Hà An

Mô phỏng Holdings – Hướng mở cho doanh nghiệp Việt

Holdings là một trong mô phỏng doanh nghiệp phổ biến nhất, thường được sử dụng tại những doanh nghiệp đa quốc gia và đặc trưng là tại những doanh nghiệp tại Châu Á. Trong những năm qua, rất nhiều doanh nghiệp Việt Nam thay thế mô phỏng doanh nghiệp cũ và sử dụng mô phỏng này như một cách để tối ưu hóa hoạt động doanh nghiệp. Trong bài viết này, Tản mạn tài chính sẽ đưa ra những lý thuyết cơ bản nhất xung quanh mô phỏng.

1) Trước hết, chúng ta cần hiểu mô phỏng Holdings là gì, nó khác gì với những mô phỏng kinh doanh khác?
Holdings là một dạng doanh nghiệp hoạt động đa ngành, được thành lập với mục đích nắm giữ quyền kiểm soát tại những doanh nghiệp khác. Mỗi doanh nghiệp sẽ phụ trách một hoạt động riêng lẻ và thường mang tính bổ trợ nhau, trong đó, doanh nghiệp mẹ (trong trường hợp này là holding) đóng vai trò là cổ đông to tại những doanh nghiệp con nhưng ko trực tiếp điều phối kinh doanh. Đây chính là điểm khác biệt của holdings so với tập đoàn lúc tập đoàn sẽ nằm hoàn toàn quyền chỉ định kinh doanh, hay điều phối hoạt động. Tổ chức con trực thuộc holdings sẽ được tự chủ hơn trực thuộc tập đoàn hoặc tổng doanh nghiệp.

2) Mức độ phổ biến
Mô phỏng holding rất phổ biến trên toàn cầu. Mang thể kể tới như P&G (hàng tiêu tiêu dùng và chăm sóc sức khỏe), Berkshire Hathaway, Tata (ô tô), Baidu.
Doanh nghiệp Việt Nam vận dụng rất nhiều mô phỏng này trong thời kì qua với trào lưu những cổ đông sáng lập doanh nghiệp A thành lập doanh nghiệp B và chuyển phần sở hữu của A sang doanh nghiệp. Mang thể kể tới Lê Phước Vũ tập đoàn Hoa Sen (doanh nghiệp holding của ông mang tên Tam Hỷ), Nguyễn Duy Hưng – Tổ chức Chứng khoán SSI (doanh nghiệp con của ông mang tên NDH Việt Nam), Nguyễn Đăng Quang quẻ – Tổ chức CP Tập đoàn Masan (doanh nghiệp con của ông mang tên Masan Holding)

EGi8PWF

3) Ưu điểm của mô phỏng:
a) Việc tách và phân rõ chức năng của từng doanh nghiệp con sẽ dễ huy động vốn từ nhà đầu tư vào từng doanh nghiệp con. Vì NĐT họ chủ yếu đầu tư vào một vài mảng chuyên ngành.
Việc tách doanh nghiệp sẽ rút ngắn thời kì thẩm định cho NĐT và thích hợp với thị hiếu của từng nhà đầu tư (ko phải đầu tư cho cả tập đoàn và ko biết tài chính mình sẽ chảy vào đâu). Không những thế, doanh nghiệp mẹ sở hữu thể tiêu dùng doanh nghiệp con B làm tài sản thế chấp để vay nợ cho doanh nghiệp con C sử dụng. Nhờ đó, những doanh nghiệp con sở hữu nhiều tiềm năng phát triển sở hữu tài chính mạnh để hiện thức hóa thời cơ. (Masan Group)

b) Lúc doanh nghiệp trả cố tức, holdings sẽ tiêu dùng số tiền này cho thời cơ đầu tư khác. Điều này tức là ta sở hữu thể lấy tiền từ một doanh nghiệp đã bão hòa hoặc tăng trưởng chậm sang đầu tư cho một doanh nghiệp sở hữu nhiều viễn cảnh hứa hứa hơn.

c) Tối ưu hóa giá bán doanh nghiệp bằng cách thực hiện những giao dịch cho vay giữa những doanh nghiệp trong nội bộ, chuyển lợi nhuận và kết hợp với doanh nghiệp được lập ở thiên đường thuế. (An Phát, CII cũng như hầu hết những tập đoàn đa quốc gia)

d) Tránh được sự vỡ vạc dây chuyền. Đây là cách mà ko ít doanh nghiệp to, đặc trưng là những doanh nghiệp chuyên sản xuất những mặt hàng tiêu tiêu dùng nhanh (FMCG) sử dụng để tự vệ. Theo đó, họ sẽ sở hữu nhiều doanh nghiệp con cho những mục đích khác nhau: một số doanh nghiệp sẽ sở hữu thương hiệu sản phẩm, một số sở hữu nhà máy sản xuất, một số sở hữu bản quyền.Trong trường hợp doanh nghiệp gặp trục trặc, nhà máy sở hữu vấn đề thì thương hiệu sản phẩm cũng ko bị mất đi (P&G là một ví dụ tiêu biểu)

e) Đối với chủ sở hữu doanh nghiệp, Việc thành lập những doanh nghiệp riêng như Holding mang lại nhiều lợi ích cho họ:

  • Những doanh nghiệp holding này đứng ra làm đại diện cho những quyền sở hữu => tính danh của những ông chủ đứng đằng sau đó ít được dư luận chú ý hơn (An Phát Holding)
  • Giảm khoản thuế phải nộp: Nếu cổ đông của doanh nghiệp là tư nhân thì lúc nhận được cổ tức, tư nhân đó sẽ bị tính thuế 5%, nhưng nếu cổ đông đó là pháp nhân thì theo pháp luật Việt Nam hiện hành, sẽ khỏi phải bị khấu trừ thuế (Thế Giới Di Động)
  • Cho phép những chủ sở hữu sở hữu thể chuyển nhượng tài sản của mình cho bạn bè cũng như cho những thành viên kế thừa trong gia đình. Đặc thù đây là dụng cụ thuần tuý lúc bạn nắm giữ nhiều tài sản to trên nhiều ngành nghề khác nhau. Lúc đó, thay vì phải chuyển nhượng từng tài sản một, giờ đây chỉ cần cổ phần hóa doanh nghiệp holding này và chuyển nhượng cổ phần đó sang cho người khác, mọi chuyện sẽ thuần tuý hơn rất nhiều. (Tata group của Ấn Độ là ví dụ tiêu biểu)

4) Thiếu sót của mô phỏng
Xung đột lợi ích giữa holding và cổ đông tại những doanh nghiệp con: những doanh nghiệp con luôn phải đối mặt, trung hòa 2 mục đích trái ngược nhau: phục vụ lợi ích chung của và phục vụ lợi ích cho những cổ đông còn lại. Thông thường, Holdings sẽ là người chiếm ưu thế trong trận đấu này vì nắm giữ quyền kiểm soát tại doanh nghiệp (chiếm trên 51% tỷ lệ cổ phiếu)

Theo: BIGFund Việt Nam