Ngày Đông Chí là ngày nào? Ý nghĩa đặc biệt tiết Đông Chí

Ngày đông chí là ngày với ý nghĩa to to trong cuộc sống văn hóa của nhiều quốc gia đặc trưng là Trung Quốc. Cùng theo dõi bài viết dưới đây tìm hiểu về nguồn gốc, mục tiêu của ngày đặc trưng này trên nhiều phương diện. Ko quên khám phá xem trên thế giới, người dân đón ngày Đông chí với gì đặc sắc mang đậm tính văn hóa hay ko nhé!

Tiết đông chí

Khái niệm tiết đông chí

Theo lịch Trung Quốc cổ đại, tiết đông chí trong 24 tiết khí trong nông lịch là thời kì chính giữa của mùa đông. Ngày xưa lúc người nông dân còn phụ thuộc vào ngành nông nghiệp, họ sẽ kiểm tra dựa vào những đặc điểm thay đổi của thời tiết. Cụ thể là thời tiết khí hậu tại vùng đồng bằng sông Hoàng Hà Trung Quốc. Từ đó, với thể gieo trồng ngũ cốc đảm bảo khả năng sinh trưởng của chúng và cho ra một mùa thu hoạch bội thu.

Hơn nữa, thực chất của tiết Đông chí chính là sự thay đổi của áp suất trong khí quyển. Chúng mang một lượng ko khí ẩm làm cho xảy ra hiện tượng mưa. Tuy ko đủ to để gây ra những trận mưa to nhưng đủ làm cho ko khí luôn ẩm ướt, gây nồm lạnh, khó chịu. Tạo môi trường cho nhiều vi khuẩn, mầm bệnh phát triển. Vì vậy mà vào mùa này, con người rất dễ bị bệnh.

Ngày đông chí là gì?

Đông Chí là sự cấu thành của Mùa Đông và Điểm Chí. Điểm chí xảy ra lúc Mặt Trời nằm xa vị trí xích đạo nhất. Mặt Trời ko thể chiếu sáng làm cho khí hậu trở thành lạnh lẽo đỉnh điểm.

Trong thiết khí mùa đông, người ta chia ra làm 5 tiết khí biểu tượng cho những đặc điểm thời tiết khác nhau xảy ra trong mùa đông. Bao gồm: Tiểu tuyết, Đại tuyết, Đông chí, Tiểu hàn và Đại hàn. Tiểu tuyết là để ám chỉ thời kì khởi đầu của mùa đông, lúc tuyết rơi ít. Đại tuyết là lúc tuyết rơi nhiều và dày. Ngày đông chí chỉ điểm chính giữa của mùa đông lạnh giá. Song song cũng báo động thời tiết khởi đầu chuẩn biến khắc nghiệt hơn. Tiết khí Tiểu hàn và Đại hàn ám chỉ thời tiết khởi đầu lạnh và rét đậm rét hại.

Thời kì diễn ra tiết đông chí

Đông chí diễn ra sau tiết khí Đại tuyết kết thúc và trước thời kì diễn ra tiết khí Tiểu hàn. Ngoài là tiết khí trong nông lịch của người dân xứ Bắc thì xét về mặt thiên văn học, đây là ngày mà kinh độ mặt trời ở Bắc bán cầu là 270 độ. Đây là thời kì đánh dấu sự trở lại của mùa đông của Bắc bán cầu. Cũng là ngày khởi đầu mùa hè ở những quốc gia thuộc nam bán cầu.

Thúc đẩy của tiết đông chí đối với sinh vật

Như đã nói ở trên, tiết Đông chí là dấu mốc báo hiệu thời tiết chuyển lạnh khắc nghiệt. Nhiệt độ thân thể của con người giảm mạnh vì vậy mà trong tiết trời này cần phải mặc thật ấm để duy trì nhiệt độ. Ngoài ra, ăn nhiều cũng là một trong những phương pháp giúp cho con người trở thành ấm hơn. Thế nhưng, tiết khí đông chí lại với thời tiết ko thích hợp để trồng trọt. Ko khí lạnh nhưng lại với độ ẩm cao, cây cối thường trơ trụi, khó trồng trọt, cây cối ko sinh trưởng. Thế nhưng, chất dinh dưỡng của những loài cây này được trữ lại trong rễ và thân, chờ đợi thời tiết ấm lên để rồi đâm chồi, nảy lộc tỏa hương sắc vào mùa xuân rét mướt.

Vậy nên, nông lịch ra đời chính là để tránh những hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như vậy. Tới đông chí cũng là cuối của mùa vụ, vừa đủ thời kì để những gia đình tích trữ lương thực để sử dụng qua mùa đông.

Ko chỉ con người, thực vật mà tới cả động vật cũng khó với thể hoạt động thông thường trong khoảng thời kì này. Chúng tìm phương án ngủ đông để tích trữ năng lượng sinh tồn qua mùa đông. Kể cả những loài vật với nhiều lông như cừu cũng đẩy thời kì ngủ nghỉ nhiều hơn.

Ngày đông chí

Khái niệm

Ngày đông chí là ngày chứa điểm đông chí nơi mà với thời kì ngày ngắn nhất và đêm dài nhất được tính theo múi giờ địa phương. Giảng giải cho hiện tượng này bằng phân tích địa lý như sau, tại xích đạo, ngày và đêm bằng nhau. Lúc đi về 2 đầu cực thì với sự thay đổi, bán cầu nào ít được chiếu sáng hơn thì với ngày ngắn hơn, đêm dài hơn. Tại điểm chí, ngày là ngắn nhất và đêm là dài nhất.

Điểm chí là điểm cách xa mặt trời nhất. Tức là bán cầu chứa điểm này là mùa đông, track track với nó phía còn lại của bán cầu là mùa hạ. Tuy nhiên, vì dao động quay nghiêng của Trái đất lúc quay quanh mặt trời thay đổi theo thời kì.

Trục của Trái đất với độ nghiêng to nhất là xấp xỉ 23,45 độ. Tại vĩ độ cao hơn 66,55 độ về phía bắc, người dân tại đây sẽ trải qua những ngày đêm dài 24 giờ. Trái lại những người ở dưới vĩ độ 66,55 độ về phía Nam thì lại trải nghiệm hiện tượng “Đêm trắng” kéo dài tới tận 24h. Nên thời kì chuẩn xác để tính ngày Đông chí trong nông lịch với mỗi năm cũng xô đẩy đi chút ít. Và ko thể vận dụng phương pháp này để xác định ngày hạ chí.

Ngày đông chí là ngày 21 – 22 tháng 12 theo lịch dương, theo lịch âm chúng di chuyển ko xác định. Thông thường là vào tháng 11 âm nếu năm ko nhuận.

Ngày đông chí năm 2021 là ngày nào?

Theo nghiên cứu của những nhà thiên văn học, thời khắc diễn ra ngày đông chí 2021 ko với nhiều sai lệch so với mọi năm. Cụ thể nó sẽ diễn ra vào ngày 21/12 dương lịch và là ngày 18/11 âm lịch. Ngày đông chí của năm 2021 với thể xuất hiện kèm hiện tượng mưa phùn nhẹ hoặc gió nồm ẩm – Một trong những đặc trưng khó với thể nhầm lẫn vào thời khắc cuối năm của Việt Nam.

Những điều đặc trưng trong ngày đông chí

Ngày đông chí ngoài việc là ngày giữa của mùa đông, là ngày với đêm dài nhất. Ngày Đông chí còn được lựa tìm trở thành trở thành ngày mang nhiều ý nghĩa hơn thế. Cùng đi vòng quanh những châu lục trên thế giới để xem ngày đông chí đặc trưng ở đâu và với tầm quan yếu như thế nào đối với người dân mỗi vùng đất.

Ngày đông chí khác gì ở những nước phương Tây?

Thay vì là thời khắc trung tâm của mùa đông, thì một số nước phương Tây tiêu biểu là Mỹ, người ta lại lấy đây là dấu mốc cho sự khởi đầu của mùa đông. Như đã trình bày phía trên, người phương đông hiểu Đông chí là điểm cùng cực của mùa đông. Còn người phương Tây chỉ đơn thuần hiểu nếu bán cầu Bắc đang là mùa đông thì ở nửa bán cầu còn lại đang là mùa hạ.

Dấu hiệu xác định Tết Nguyên Đán

Đặc thù, ngày Đông chí cũng là ngày để người dân Trung Quốc xác định ngày Tết Nguyên Đán. Ý nghĩa của ngày này là rất to đối với họ, vì đây là ngày kết thúc năm và khởi đầu một năm mới. Đây là dịp mà người thân, bạn bè cùng tụ họp sum vầy để hoài niệm những gì đã qua và chúc tụng nhau những điều tốt lành sẽ tới với họ trong năm mới.

Là ngày lễ đoàn viên to nhất trong năm, vì vậy mà người Trung Quốc rất coi trọng ngày này. Vậy nên dù với bận rộn thế nào, người dân nơi đây đều tìm mọi cách sắp xếp công việc của mình để về nhà đoàn viên với người thân.

Lễ hội của nhiều tôn giáo

Thật bất thần rằng, vào ngày đông chí những tôn giáo lại với nhiều lễ hội diễn ra tới như vậy. Cùng điểm qua một số lễ hội của những tôn giáo và ý nghĩa của chúng đối với những người theo đạo này nhé!

• Lễ hội Xmas của đạo Wicca được người Bắc Âu, Tuton và Celtic kỷ niệm. Đây là ngày mừng những vị thần Odin, thần Thor và chúa tể Frey trong đêm săn đỉnh điểm của họ.
• Lễ hội Yalda là một tục lệ màu đông của người Romania để kỷ niệm ngày thoát khỏi bóng tối. Họ sẽ mặc quần áo những chú gấu và diễu hành trong đêm Giao thừa.
• Lễ hội Saturnalia là lễ hội của những ngoại giáo người La Mã cổ đại. Đây là ngày để tôn vinh vị thần nông nghiệp Saturn vì đã ban cho họ thực phẩm.
• Lễ Giáng Sinh là ngày 25/12. Đạo Thiên Chúa Giáo cho rằng ngày này là ngày sinh của Chúa, tuy nhiên ngày sinh của Chúa ko được ghi chép chuẩn xác trong Kinh Thánh. Theo Kinh Thánh, Chúa giáng sinh vào mùa hè, thời khắc mà những người mục đồng với thể ngủ ngoài đồng để canh phòng bầy rán (Luca 2:8). Ngày 25/12 thực chất là ngày sinh của thần mặt trời và lễ hội Saturnalia của người La Mã. Ông già Nô-en đang được biết tới rộng rãi là một tác phẩm của họa sĩ Thomas Nast vào những năm 1870, sau đó được Cocacola sử dụng rộng rãi vào đầu thế kỷ 20 trong những chiến dịch quảng cáo chứ ko với liên quan tới Chúa. Đây được coi là ngày lễ to nhất của những người theo đạo này mặc dù ko với bất cứ mối liên hệ nào với sự dạy dỗ của Chúa Trời được ghi chép trong Kinh Thánh. Để chúc mừng ngày này, gia đình và người thân sử dụng bữa với nhau và tặng nhau những món quà. Trong lễ giáng sinh, mỗi nhà đều với cho mình một cây thông Noel với ngôi sao vàng trên đỉnh để nguyện cầu và mang lại điều tốt lành tới với gia đình.

Còn rất nhiều những ngày lễ khác được tổ chức vào ngày đông chí như: lễ hội Festivus, lễ hội Hanukkah, lễ hội Huma Gentle…. Tuy ý nghĩa của những lễ hội ko giống nhau nhưng chúng đều là những ngày lễ quan yếu.

Những ý nghĩa của ngày đông chí

Đối với những nước phương tây, ngoài ngày lễ Giáng Sinh của đạo Thiên chúa giáo là đáng để ý thì văn hóa đón ngày đông chí của những nước này ko đặc sắc như những nước phương đông. Đều mang ý nghĩa chào năm cũ, đón năm mới, nhưng những nước phương Đông lại với nhiều cách để ăn mừng ngày này hơn.

Trung Quốc

Từ xa xưa, những vị vua chúa Trung Quốc đã cho tổ chức những lễ hội để chào đón ngày Đông chí. Cho tới tận hiện nay, chúng đã trở thành phong tục tập quán, một kỳ nghỉ tràn đầy ý nghĩa ko thể thiếu trong văn hóa của nước này. Tết tới sum vầy, đây còn là thời cơ cho những ai xa gia đình được trở về đoàn viên với gia đình. Đó cũng chính là lý do vì sao những gia đình người Hoa dù đang sinh sống ở những quốc gia khác cũng vẫn luôn làm những món ăn ngon, sum vầy với nhau ko làm mất nét văn hóa đẹp đẽ này.

Nhiều nước phương Đông khác cũng tổ chức những ngày hội mùa đông để chúc mừng kết thúc một năm. Giống với Trung Quốc ngày Đông chí đối với một số nước phương Đông khác cũng với ý nghĩa tương tự. Đều là kết thúc một năm và chuẩn bị chào đón năm mới.

Nhật Bản

Ví dụ tại Nhật Bản, người dân với văn hóa ăn bí ngô và tăm Yuzu. Bí ngô với cách viết hán tự tượng trưng cho điều might mắn, vậy nên họ quan niệm rằng ai ăn nhiều những món ăn với chữ này đều sẽ gặp rất nhiều điều tiện lợi vào năm kế tiếp.

Tắm Yuzu là cách tắm ngâm mình trong bồn nước ấm với quả thanh yên nổi trên bề mặt. Mùi hương của quả này rất nồng, chúng với tác dụng giảm stress và giải cảm. Vậy nên, người Nhật cho rằng nếu tắm Yuzu vào ngày đông chí là bạn đang loại bỏ hết những gánh nặng năm cũ và bước sang năm mới với ý thức thoải mái và tươi mới.

Hàn Quốc

Đối với Hàn Quốc, đây là một trong những ngày nghỉ to nhất của Hàn Quốc. Chúng quan yếu như tết Trung thu Chuseok hay Tết Nguyên Đán Seolnal. Vào ngày này, người Hàn thường ăn những món làm từ đậu đỏ vì họ tin rằng đậu đỏ mang lại might mắn và xua đuổi tà ma. Món ăn thường được ăn trong ngày đông chí chính là cháo đậu đỏ (Patjuk).

Tuy nhiên, cũng với quy định cho việc ăn cháo đậu đỏ. Nếu vào ngày Nhị đông chí Aedongji (rơi vào đầu tháng 11 âm lịch) thì ko được cho trẻ em ăn cháo đậu đỏ. Mà thay vào đó những em bé sẽ được ăn bánh gạo lăn cháo đậu đỏ Patsirutteok. Còn vào ngày Trung đông chí Jungdongji (rơi vào giữa tháng 11 âm lịch) thì với thể thoải mái ăn những món ăn đậu đỏ yêu thích. Nhưng tóm lại, vào ngày đông chí là phải ăn đậu đỏ.

Việt Nam

Ko giống với những nước trên, người Việt lại chào năm mới vào ngày 1/1 âm lịch. Việt Nam cũng là một trong những quốc gia với mùa đông khá khắc nghiệt. Vì thế vào mùa này, chúng ta nên giữ ấm, ăn nhiều món ăn với giữ ấm cho thân thể. Sở hữu thể cũng chính vì vậy mà ở Việt Nam vào mùa đông lại với nhiều đặc sản tới vậy.

+ Đông Chí tại Hà Nam

Cũng giống như những địa phương miền bắc, Đông Chí tại là mùa đông, tiết trời lạnh, mưa phùn, nhiệt độ trong khoảng 15-20 độ. Ko với nhiều sự kiện đặc sắc trong thời khắc này. Thỉnh thoảng với những đợt gió mùa Đông Bắc ùa về quây quần bên nhau với bát cơm nóng và nồi cá kho làng Vũ Đại mặn mà cũng rất ấn tượng đúng ko nào.

Những món ăn quyến rũ trong đông chí

Những nước phương đông

Vào ngày đông chí, người dân Trung Quốc sẽ mời nhau ăn những món ăn ngon. Tùy vào từng vùng miền mà những món ăn để thờ cúng tổ tiên và ăn vào dịp cuối năm cũng khác nhau.

Ở những tỉnh phía Bắc nước này, người dân thường thưởng thức những món ăn như bánh bao hấp, màn thầu hay hoành thánh,…. Cùng với đó là những món thịt, rượu. Đây đều là những thức ăn dễ làm ấm thân thể, những món ăn khó cách làm với đôi phần công phu. Vì trong dịp lễ năm mới người ta thường thiết đãi những vị khách, người thân gia đình những món ngon nhất. Dành những thứ tốt nhất, những lời chúc dành cho những người thân yêu.

Tại phía nam, người ta lại với món chè ngọt, bánh nếp mang tên thang viên. Món chè này cũng giống với bánh trôi nước của nước ta. Vì sao họ lại mời nhau món này? Bởi cách làm của món chè này tượng trưng cho lời chúc năm mới sum vầy, tròn đầy và viên mãn.

Ở Nhật, người ta ăn những món ăn nấu từ bí đỏ và quả thanh yên. Những món ăn tẩy rửa những thứ cũ kỹ và mang lại điều might mắn cho năm mới. Còn người Hàn lại thích ăn cháo đậu đỏ và bánh gạo lăn đậu đỏ để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi những điềm xấu trong năm cũ. Về cơ bản, những món ăn của những nước phương đông đều mang ý nghĩa ẩn chứa nào đó. Với người Trung thì món ăn là lời chúc. Với người Nhật, Hàn thìa là những món ăn để xua đuổi điềm xui, mang lại những điều might mắn.

Những nước phương tây

Tại những nước phương Tây, vào Giáng sinh người ta cũng nấu những bữa ăn khổng lồ mời bạn bè và người thân. Một trong số đó ko thể thiếu món gà tây nướng, đây là món mặn được yêu thích trên bàn ăn của người phương Tây những dịp lễ tết, kỷ niệm. Ngoài đó, họ cũng ăn kèm cùng một vài món ăn khác như thịt hun khói hay bánh pate. Ngoài ra, vào ngày này những món ăn ngọt thường vượt trội hơn. Sở hữu thể kể tới những món ăn như: bánh khúc cây, bánh gừng, thanh kẹo bạc hà, kẹo bi, bánh pudding.

Ngoài ra, một thức uống cũng rất được ưa thích vào mùa đông bên trời Tây, đó chính là rượu vang đỏ nóng. Vang đỏ được đun nóng cùng táo, cam, quế, đinh hương và lá thymes để tạo hương thơm. Thức uống này với khả năng giữ ấm, giải độc rất thích hợp vào mùa đông. Chúng thường được sử dụng trong những bữa tiệc cuối năm, đêm giao thừa. Cùng nhau nhâm nhi ly vang thơm ấm, cùng đếm ngược sang năm mới sẽ mang lại trải nghiệm vô cùng tuyệt vời dành cho bất cứ ai.

Kết luận

Mùa đông dài kéo theo những cơn gió buốt lạnh căm tới với con người. Nhưng mùa đông cũng đem lại sự rét mướt lúc tà tà mùa cuối cùng trong năm bởi nó là mùa của sum vầy và đoàn viên. Ngày đông chí chỉ diễn ra vỏn vẹn vài 2 ngày nhưng chúng lại mang ý nghĩa về nhiều mặt tới vậy. Từ nông nghiệp, cho tới thiên văn kể cả ý nghĩa những lễ hội. Mong rằng bài viết trên đây đã cho bạn thấy những điều thú vị về ngày Đông chí. Và đừng quên ăn nhiều và mặc ấm lúc tiết khí đông chí tới nhé!