Hiểm họa từ Thử thách cá voi xanh – Báo Nhân Dân

50 ngày thử thách rùng rợn

“Thử thách cá voi xanh” (Blue Whale Problem) là một hiện tượng trên web được phát hiện lần đầu vào khoảng đầu năm 2016 tại Nga, lúc Galina Mursaliyeva, một nhà báo nổi tiếng của nước này thăm dò về hàng loạt vụ tự sát của một nhóm thành viên trên Vkontakte, một trong những mạng xã hội to nhất tại Nga. Theo thăm dò của Mursaliyeva, những thiếu niên tự sát trong nhóm kể trên đều từng tham gia một trò chơi tên gọi “Thử thách cá voi xanh” trên mạng xã hội.

Every day Mail cho biết, trò chơi này lấy cảm hứng từ hành vi tự tử của cá voi xanh trong thực tế, lúc chúng lao lên bãi biển để tự kết thúc cuộc sống của mình. Lúc tham gia “Thử thách cá voi xanh”, trong vòng 50 ngày, người chơi sẽ phải làm theo những nhiệm vụ mà những “người quản lý” trò chơi này đưa ra, với mức độ từ dễ tới khó theo thời kì.

Ban sơ, những thử thách chỉ đơn thuần như vẽ hình một chú cá voi xanh, trò chuyện với người cùng tham gia thử thách, nghe một bản nhạc mà “người quản lý” gửi tới. Về sau, mức độ thử thách tăng dần như xem phim kinh dị, ra tha ma lúc nửa đêm, thậm chí sử dụng dao lam để rạch và tạo hình cá voi trên thân thể mình… Sau lúc hoàn thành, tất cả những thử thách này đều phải được chụp ảnh và báo cáo với “người quản lý”. Đỉnh điểm của trò chơi là vào ngày thứ 50, người chơi nào tự kết liễu đời mình thì được coi là giành thắng lợi.

Ko phải bất cứ ai cũng mang thể tham gia “Thử thách cá voi xanh”. Những kẻ quản lý trò chơi này luôn thận trọng lúc thông qua mạng xã hội để lựa tìm người chơi. Chúng thường tìm người trong độ tuổi vị thành niên, bởi những người này chưa suy nghĩ thấu đáo, liều lĩnh, dễ bị dụ dỗ và thích thể hiện bản thân; hoặc những người cô độc, sống nội tâm, hay bị bạn bè hoặc người thân cô lập. Thành viên mới muốn tham gia cũng phải được giới thiệu bởi một người đang chơi và thông qua sự chấp thuận của người đứng đầu.

Moscow Instances dẫn lời một số chuyên gia tâm lý cho biết, dù chỉ là một trò chơi, track lúc “dấn thân” vào, hồ hết người chơi đều ko thể từ bỏ cho tới phút cuối cùng, dù biết trước những nhiệm vụ được giao sẽ ngày một đáng sợ và kết cuộc gì đang chờ đợi họ. Trong suốt quá trình thực hiện những nhiệm vụ, kẻ cầm đầu thường trò chuyện với người chơi qua mạng xã hội hoặc thỉnh thoảng là thực hiện cuộc gọi video để tạo dựng niềm tin, dần dần nắm bắt tâm lý nhằm dẫn dắt họ hoàn thành hết những nhiệm vụ. Thậm chí, những kẻ này còn tổ chức những hoạt động mang tính tập thể để những thành viên san sẻ suy nghĩ, cảm nhận, song song khuyến khích những người mới tham gia thử thách. Trong trường hợp ko thể tiêu dùng lời lẽ “ngọt nhạt” để dụ dỗ người chơi hoàn thành thử thách, kẻ quản lý sẽ chuyển sang giải pháp đe dọa gây hại tới chính người chơi và những người thân chung quanh họ.

Giao diện trò chơi nguy hiểm trên smartphone. Ảnh: WORLDNEWS

Hiểm họa khó lường

Theo Liberation, “Thử thách cá voi xanh” ban sơ chỉ xuất hiện trên mạng xã hội Vkontakte của Nga, nhưng sau đó nhanh chóng lan sang khắp những mạng xã hội khác như Twitter, Fb, Instagram, Snapchat… Chỉ trong vòng sáu tháng, từ tháng 11-2015, mang khoảng 130 vụ tự sát của thanh, thiếu niên nước này được cho là đều xuất phát từ “Thử thách cá voi xanh”.

Tháng 2-2017, trong quá trình khám xét nhà hai nữ sinh người Nga là Yulia Konstantinova (15 tuổi) và Veronika Volkova (16 tuổi) để thăm dò nguyên nhân họ nhảy xuống từ một tòa nhà cao tầng ở thành phố Ust-Ilimsk, cảnh sát Nga phát hiện những thứ kỳ lạ liên quan những chú cá voi xanh. Trước lúc thực hiện hành động tự sát, trên tài khoản mạng xã hội cá nhân, Yulia thậm chí đã san sẻ hình ảnh chụp chung với một con cá voi xanh, biểu tượng của trò chơi nguy hiểm kể trên kèm dòng trạng thái “Kết thúc”. Trong nhiều vụ tự sát khác, lực lượng chức năng cũng phát hiện những điều kỳ lạ tương tự.

Từ Nga, trò chơi nguy hiểm này lan tới nhiều quốc gia trên thế giới. Những nhà chức trách cho biết, dù mang nhiều dòng tên khác nhau như “Suicide Sport” (Trò chơi tự sát), “The Silent Home” (Ngôi nhà yên lặng), “Sea of ​​Whales” (Biển cá voi) hay “Wake me up at 4:20 am” (Hãy đánh thức tôi lúc 4 giờ 20), thực chất những trò chơi này đều mang phương pháp hoạt động như “Thử thách cá voi xanh”. Thời kì vừa rồi, nhiều vụ tự sát ở Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Bangladesh, Brazil, Bulgaria, Ai Cập,… đều được cho là liên quan những trò chơi này.

Tại Việt Nam, những ngày qua cũng xuất hiện thông tin “Thử thách cá voi xanh” đã xâm nhập một trường THCS ở huyện Dòng Bè, tỉnh Tiền Giang. Dù vậy, sau lúc tiến hành kiểm tra, Ban Tuyên giáo Huyện ủy Dòng Bè chính thức xác nhận ko mang trò chuyện chơi “Thử thách cá voi xanh” xuất hiện trên địa bàn.

Trước tình trạng lan rộng của “Thử thách cá voi xanh”, chính quyền những quốc gia đã cảnh báo về mức độ nguy hiểm của trò chơi này, song song đưa ra những hình thức xử lý những kẻ dụ dỗ, kích động thanh, thiếu niên tham gia trò chơi.

Mới đây, chính quyền Ai Cập yêu cầu Cơ quan quản lý viễn thông quốc gia thực hiện những giải pháp cấp thiết để đảm bảo mọi người ko thể truy cập trò chơi nguy hiểm trên. Những trò chơi khuyến khích tự tử khác cũng nằm trong danh mục bị cấm và cần loại bỏ. Tại Ấn Độ hay Brazil, những buổi diễn thuyết về tác hại, tiện dụng của mạng xã hội nói chung và “Thử thách cá voi xanh” nói riêng đã liên tục được những nhà chức trách tổ chức nhằm giúp học trò tránh xa cạm bẫy. Thẳng tay hơn, ở Trung Quốc, mọi hình ảnh, nội dung liên quan “Thử thách cá voi xanh” đều bị gỡ bỏ hoặc làm mờ nhằm ngăn chặn triệt để trào lưu này xâm nhập. Ngoài đó, những ai bị phát hiện mang ý định tuyên truyền trò chơi này đều nhanh chóng bị bắt giữ và nhận những mức phạt nặng.

Dù vậy, những chuyên gia tâm lý cho rằng, điều quan yếu là nhận thức của chính thanh, thiếu niên bởi đây là lứa tuổi đang phát triển, thay đổi tâm lý nên dễ bị tác động từ những yếu tố bên ngoài. Nắm bắt được điều này, một số nước đã thiết lập những đường dây nóng chuyên tư vấn những uẩn khúc, tình cảm cho lứa tuổi vị thành niên. Ở đây, những tư vấn viên sẵn sàng lắng tai, tâm sự và dành cho những em lời khuyên hữu ích nhằm giúp những em tránh được lời dụ dỗ từ phía những tên chủ trò. Ngoài những giải pháp từ cùng đồng, theo những chuyên gia, trong mỗi gia đình, những bậc phụ huynh cũng nên để ý, sử dụng rộng rãi và dành thời kì trò chuyện với con em mình để những em mang được trạng thái ý thức thoải mái, tránh xa những cám dỗ, liên quan tiêu cực từ web.